Bu yazımızda iş kazaları ve önlemleri kapsamında: İş kazalarının öncesinde, kaza esnasında ve sonrasında yapılması gerekenler, işverenin bakış açısı ile konu edilmiştir.
A-KAZANIN ÖNLENMESİ
1- Her çalışan kullandığı makinanın acil durumlarda nereden ve nasıl kapatıldığını defalarca eğitimler yaptırılarak, gözü kapalı yapar hale getirilmelidir.
2-Yangın tatbikatı gibi çeşitli bütün olası olumsuzlukları içeren haberli ve habersiz provalar yapılmalı ve bu tür tatbikatlara katılanlarda kayıt altına alınmalıdır.
3-İş kazaları ve önlemleri çalışanlara çağın gerektirdiği gerekli kişisel koruma donanımları sağlanmalı ve kullandırılması denetlenmelidir.
4- Çalışan iş güvenliği çalışan inisiyatifine asla bırakılmamalıdır.
5-İş yerinde mevzuatın zorunlu kıldığı sayıda iş yeri hekimi, sağlık personeli ve iş yeri uzmanı, kurtarma postası, söndürme postası vb. bulundurulmalıdır.
6-Çalışılan yerlerde yeteri sayıda ve her açıyı görecek tarzda kamera yerleştirilmeli ve uygun şekilde kayıt yapması ve bu kayıtların depolanması sağlanmalıdır.
7-Çalışanın işe girişinde sağlık raporu kesinlikle aldırılmalıdır.
8-Uygun işe, uygun çalışan görevlendirilmelidir.
9-Gerekli uyarı levhaları uygun yere uygun sayıda asılmalıdır.
10-Yapılacak her türlü eğitim doküman, fotoğraf, video gibi araç ve vasıtalarla kayıt altına alınmalıdır.
11-İş kazaları ve önlemleri başta üretim ,insan kaynakları, İsg birimleri olmak üzere mevzuattaki toplantı süre sınırlarına bağlı kalmadan sık sık koordineli bir şekilde yapılmalıdır.
12-İş kazası konusunda hassas davranan yönetici, personel çeşitli zamanlarda ve şekillerde ödüllendirmeli; iş sağlığı ve güvenliği kurallarına uymayan çalışanlar ise iş yeri disiplin yönetmeliğine uygun olarak taviz vermeden cezalandırılmalı ve kayıt altına alınmalıdır.
13-Tehlike arz edecek bütün makinaların bakımları, makinanın kullanım kılavuzuna uygun bir şekilde yapılmalı, bu yapılan bakım kayıtları ve incemeler kayıt altına alınmalıdır.
14-Zaman zaman dış denetimler ile farklı bakış açıları ile görülmeyeni görmek için çalışmalar yapılmalıdır.
B-KAZA ESNASINDA VE HEMEN SONRASINDA
1-Süratle makine veya ekipman durdurulmalıdır.
2-Yaralı bulunduğu yerden hareket ettirilmemelidir.
3- Süratle ve eş zamanlı olarak, başta çalışılan yerdeki sağlık personeli (yok ise ilk yardım kursu almış personel ) ve 112 acil servis olay yerine çağrılmalı ve müdahalenin yetkin kişiler tarafından yapılması sağlanmalıdır.
4- Akabinde çalışanın yaralanma derecesine göre kolluk kuvvetleri, ilgili amir süratle olay hakkında bilgilendirilmelidir.
5-İş kazaları ve önlemleri kapsamında olay yeri muhakkak şerit vb. ile tecrit edilmeli , olay yeri çeşitli açılardan fotoğraflanmalı ve video kaydı alınmalıdır. (Soruşturmada ve diğer hukuki süreçlerde kullanılmak üzere)
6-Kaza esnasında çalışanın kullandığı iş güvenlik malzemeleri kayıt altına alınmalıdır.
7-Olaya tanık olmuş herkesin iletişim bilgileri sıcağı sıcağına kayıt edilmelidir.
8-Kaza geçirenin yakınlarına süratle bilgi verilmelidir.
C-İŞ KAZASI SONRASI YAPILACAKLAR
1-İş kazası sonrası yapılacakların çoğunluğu iş kazası olmadan önce yapılan ve kayıt altına alınan faaliyetler ve eğitimler sonucu şekillendiği asla unutulmamalıdır.
2-Çalışan almış olduğu her türlü eğitimleri gösterir belge, katıldığı tatbikatlar gösterir doküman vb. hazır edilmelidir.
3-Çalışanın kullandığı ekipman ile ilgili zimmet belgeleri hazır edilmelidir.
4-Tanık beyanları alınmalıdır.
5-Konu ile ilgili uzman kişi mütaalası aldırılabilir.
6-Sms,Sosyal medya yazışmaları kayıtları, tutanaklar, öneri ve tespit defterleri, İsg toplantı tutanakları yargılama esnasında yukarıda yazılan delillere ek olarak araştırılmalı ve dosya muhteviyatına dahil edilmelidir.
Sonuç olarak: Türkiye’de her yıl yaklaşık 77.000 iş kazası meydana gelmekte, bu kazalarda 1.000’den fazla işçi hayatını kaybetmektedir. 5.000’den fazla da işçi ise iş göremez veya sakat kalmaktadır. (Korkmaz ve Avsallı, 2012)
Dolayısıyla önlemlerin alınması ve iş kazalarının önüne geçilmesi ile ilgili çalışmalar sırf mevzuatın emretmesi ile değil vicdani ve insani bir olgu olarak ele alınmalı ve buna göre hareket edilmelidir.
